Trách nhiệm không chỉ là hoàn thành nhiệm vụ mà còn bao gồm thái độ, hành động và niềm tự hào khi hoàn thành một việc nào đó. Vậy làm thế nào để dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học biết chịu trách nhiệm cho những lựa chọn của mình. Cũng giống như người lớn trẻ cũng muốn khẳng định vị trí của mình với ba mẹ và mọi người. Không nhất thiết phải dạy con biết xử lý hết mọi việc, chỉ cần giúp trẻ hiểu rằng tuy còn nhỏ nhưng con vẫn có thể đóng góp những giá trị tích cực cho mọi người xung quanh và bản thân mình từ đó con sẽ tự giác sống có trách nhiệm hơn.
Khuyến khích trẻ tự lập từ sớm
Khi con còn nhỏ, bạn có thể giúp con dọn dẹp đồ chơi cho đến khi trẻ tự làm được thì bạn ngưng. Trẻ sẽ chủ động làm việc hơn nếu được cha mẹ khen ngợi và khuyến khích thay vì la mắng. Hướng dẫn trẻ tự rửa tay trước khi ăn, tự chuẩn bị quần áo, sách vở đi học, tự dọn dẹp đồ chơi, phòng ngủ,… Những điều này là nền tảng để trẻ tự lập khi lớn lên. Nếu cách dạy của ba mẹ nhẹ nhàng và tích cực thì trẻ sẽ thực hiện công việc mà không phản kháng.
Tạo cơ hội cho trẻ được giúp đỡ người lớn
Bạn cần thường xuyên cho trẻ tham gia vào các công việc chung của gia đình để trẻ sống có trách nhiệm hơn. Cùng con thảo luận xem tuổi của con có thể làm được gì, đó có thể là việc đơn giản nhất như đối xử với anh chị em trong nhà. Dù là hành động nào khi được cha mẹ công nhận trẻ sẽ càng có động lực tiếp tục làm điều đó hơn.
Tất cả trẻ đều muốn tỏ ra mình là người có trách nhiệm có thể làm tất cả mọi việc, điều này ảnh hưởng đến lòng tự trọng của con và giúp con sống ý nghĩa hơn. Do đó cha mẹ nên bắt đầu giao cho con những công việc đơn giản xem hành động trách nhiệm của con là niềm vui với trẻ.
Khi trẻ lớn lên sự đóng góp của trẻ cũng sẽ tăng lên. Tất nhiên không thể mong đợi trẻ có thái độ tích cực trong những lần đầu. Điều này cần phát triển theo những cách phù hợp với lứa tuổi.
Dạy con chịu trách nhiệm khi đối xử với người khác
Khi trẻ cãi nhau hay tranh giành với anh chị em của mình, đừng ép con phải xin lỗi. Bởi cho dù có xin lỗi con cũng không thực sự hối lỗi. Thay vào đó hãy trò chuyện và lắng nghe từ cách nhìn của con điều gì khiến con hành động như vậy. Khi con cảm thấy ổn hơn, hỏi xem con đã sẵn sàng xin lỗi. Hoặc con không muốn xin lỗi vì xấu hổ thì ba mẹ có thể chỉ cho con những hành động khác để chuộc lỗi. Điều quan trọng là chỉ cho con hiểu hành động của con là đúng hay sai và cách dũng cảm chịu trách nhiệm về những gì con đối xử với người khác.
>>> Xem thêm: Cẩm nang giáo dục kỹ năng sống tiểu học cho trẻ
Thay vì ra lệnh nên lắng nghe ý kiến của con
Thay vì mỗi sáng trước khi đến trường, bạn gào thét và hối thúc con đánh răng, ăn sáng thì bạn có thể sử dụng từ ngữ như nhắc nhở về những việc con cần làm chuẩn bị khi đến trường với mục đích cho con ghi nhớ danh sách việc cần làm trước khi đi học. Qua nhiều buổi sáng như vậy trẻ tự ghi nhớ và chủ động thực hiện công việc của mình.
Không bao giờ mắng con là “vô trách nhiệm”
Đừng bao giờ mắng con là người vô trách nhiệm, bởi những điều cha mẹ vô tình gắn mác lên con khiến trẻ nghĩ đó là sự thật. Thay vào đó, dạy con sống có trách nhiệm hơn với những hành động của mình. Chẳng hạn, con hay quên hay làm mất đồ đạc, ba mẹ có thể dặn chon dành thời gian kiểm tra đồ dùng trước khi ra về ở trường hay trước khi đi học.
Dạy trẻ tự lên thời gian biểu
Đây là một trong những kỹ năng cần thiết cần hướng dẫn trẻ khi con nhận thức được những việc mình làm trong một ngày. Điều này giúp con kiểm soát mọi thứ mà không bỏ quên điều gì. Bạn chỉ cần một mảnh giấy, cùng con liệt kê thời gian và việc cần làm trong một tuần. Đó có thể là giờ tập thể dục, ăn uống, học bài,… Việc làm thời gian biểu rõ ràng giúp trẻ bớt căng thẳng bởi con biết vào thời gian nào thì cần làm những gì. Hơn thế nữa, điều này dạy trẻ quản lý thời gian và chịu trách nhiệm cho những gì con cam kết.
Đừng vội vã giúp con giải quyết mọi vấn đề
Cha mẹ hãy là người đưa ra lời khuyên hay giúp con vượt qua nỗi sợ hãi, đảm bảo con tự giải quyết vấn đề và vượt qua khó khăn. Cho dù đó là việc phải nói lời xin lỗi trước hay tự sửa chữa sai lầm của bản thân.
Cha mẹ là tấm gương biết sống trách nhiệm
Trẻ còn nhỏ và dễ bắt chước theo hành động của người lớn do đó cha mẹ phải làm gương cho con về việc biết chịu trách nhiệm trước mọi việc. Không nên dạy những điều mà cha mẹ không làm được hay ngược lại với lời nói. Ngoài ra, ba mẹ không thể dạy một đứa trẻ chịu trách nhiệm khi nó biết rằng có hình phạt khi không hoàn thành công việc. Đánh, mắng hay dọa nạt con chỉ khiến đứa trẻ thêm sợ hãi và chối bỏ trách nhiệm.
Kết,
Trên đây là một số điều phụ huynh có thể dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học sống có trách nhiệm ngay từ nhỏ. Để khi lớn lên con có thể vững bước vào đời.